Jaargang 39 nr. 1, januari 2024
 Shinkichi Tajiri heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een vernieuwende, productieve en toonaagevende beeldhouwer. Op 25 juni 2005 werd Tajiri benoemd tot ereburger van de gemeente Maasbree en op 7 december 2007 werd hij geridderd in de Orde van de Nederlandse Leeuw, vanwege zijn uitzonderlijke inzet en de cultuurhistorische betekenis van zijn activiteiten. Een beroemd beeld van hem is de 'Royal Knot' – de 'Koninklijke Knoop' in de tuin van paleis Noordeinde.  Ter gelegenheid van zijn honderdste geboortedag zijn er grote tentoonstellingen van zijn werk in toonaangevende musea in Limburg: het Bonnefantenmuseum in Maastricht tot 12 april en in het museum Bommel Van Dam in Venlo tot 22 maart. Zijn kleinkinderen (van een leuke opa) hebben daarin en groot aandeel gehad. Het leven van Tajiri heeft hem naar verschillende werelddelen gevoerd. Het was veelbewogen. Nadat Japan in 1941 de Amerikaanse vloot in Pearl Harbor had aangevallen, werd in 1942 de hele familie met veel andere Amerikanen van Japanse afkomst opgesloten, aanvankelijk in de paardenstallen van Santa Anita Racetrack en vervolgens in het concentratiekamp Poston '3' in Arizona. Een jaar later meldde de twintigjarige jongeman zich als vrijwilliger aan voor het Amerikaanse leger. Met het 'Japanse bataljon' werd hij naar Italië uitgezonden om te vechten. Op 9 juli 1944 raakte hij gewond tijdens een aanval op Castellina, waarna hij tot december werd verpleegd in een ziekenhuis in Rome. In 1945 was hij in verschillende plaatsen in Duitsland gestationeerd. Hij ontving een Amerikaanse onderscheiding voor betoonde moed in de oorlogshandelingen en ging na de oorlog bij zijn familie in Chicago wonen. Daar ging hij verder met zijn studies in de beeldende kunst. Tijdens en na de oorlogsjaren werden Amerikaanse staatsburgers van Japanse afkomst slecht behandeld. Men meende aan hun oosterse gezicht te kunnen zien dat ze wel met de vijand gecollaboreerd zouden hebben. Uit protest tegen de behandeling van zijn bevolkingsgroep tijdens en na de oorlog verliet Tajiri de Verenigde Staten in 1948. Hij kwam op 28 september van dat jaar in Le Havre aan, ging in Parijs wonen en studeerde onder anderen bij Ossip Zadkine. Na zijn huwelijk met Denise Martin (1951-1954) verhuisde hij in 1956 met de Nederlandse beeldhouwster Ferdi Jansen uit Arnhem naar Amsterdam. In 1962 vestigde het gezin, dat inmiddels twee dochters telde, zich in kasteel Scheres te Baarlo. Zijn vrouw overleed in 1969. Tajiri zou in 1976 voor de derde ma  al in het huwelijk treden. Zijn ervaringen uit de oorlog bleven belangrijk in zijn werk. De Wachters bij de brug van Venlo zijn symbolische hoeders voor de stad die in de Tweede Wereldoorlog aan beide zijden van de rivier werd verwoest. En in Den Haag maakte hij De Wachter als monument voor de dienstplichtige soldaat, toen in 1996 de dienstplicht werd afgeschaft. Het belichaamt volgens hem zowel het ‘inleveren van je vrijheid’ als ‘de vrijheid dienen en beschermen’. Shinkichi Tajiri werd op 7 december 2008 Nederlandse staatsburger. Hij overleed in 2009 op 85-jarige leeftijd.  Shinkichi George Tajiri werd in Amerika ongelukkig doordat velen al gewoon als ze hem zagen aannamen dat hij wel 'de vijand' zou zijn. Daarom heeft hij zijn vaderland verlaten om in Europa een nieuwe toekomst te zoeken. Hoe trouw zijn wij Nederlanders aan mensen die voor zichzelf en voor hun kinderen kiezen voor een toekomst in Nederland, hun 'nieuwe vaderland'?Hoe halen 'we' het in ons hoofd te denken dat ze niet net zo trouw en betrouwbaar zouden zijn als 'wij'? Jezus zei ook: 'Alles wat jullie voor deze onaanzienlijken niet hebben gedaan, hebben jullie ook voor mij niet gedaan'. (Matt. 25: 45) Foto: Wikimedia Commons, timberpress, licentie: GNU Free Documentation License | ||
| terug | ||